Rudolf Nureyev, 17 Mart 1938 tarihinde Başkır, Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin başkendi Ufa’da doğmuştur. Çiftçi bir ailenin çocuğudur. İlk zamanlarda halk danslarına ilgi duymuştur. Amatör olarak ise Ufa Operası’nın gösterilerinde yer almıştır.1955-1958 yılları arasında Leningrad Koreografi Okulu’nda dans eğitimi görmüştür. 1958 yılında ise Kirov Balesi’ne solo dansçı olarak katılmıştır. 1961 yılında Paris turnesi sırasında siyasal sığınma hakkı istemiş, bu isteği kabul olduktan sonra 1885-1961 yılları arasında Cuevas markisinin Büyük Bale’sine girmiştir. Aynı dönemlerde, Londra’daki Kraliyet Dans Akademisi’ne çağrılmıştır. 1962 yılından 1970 yılının ortalarına kadar Margot Fonteyn’in partneri ve Kraliyet Balesi’nin devamlı konuk sanatçışı olmuştur. Bir çok ülkenin ünlü topluluklarında konuk dansçı ve koreograf olarak çalışmıştır.Rudolf Nureyev 20.yy’ın ikinci yarısının en büyük dansçılarındandır. Klasik ve modern bale repertuarlarındaki birçok yapıtı yorumlamıştır ve kendisi için roller yaratılmıştır. “Kuğu Gölü”, “Uyuyan Güzel” gibi klasik yapıtların da en iyi yorumcularından biri olarak kabul edilmiştir. Neumeier, Petipa, Manen, R.Petit ve M.Bejart gibi ünlü koreografların düzenlemelerinde dans etmiştir ve kendisi de birçok koreografi hazırlamıştır. Sinema ve televizyon için birçok bale filminin koreografisini yapmıştır, birçoğuna oyuncu olarak katılmıştır.

1982 yılında Avusturya uyruğuna geçmiştir.1983-1989 yılları arasında Paris Opera Balesi’nin dans yönetmeliğini yapmıştır. Kasım 1989’da Batı’ya sığındığından beri ilk kez SSCB’de, Kirov Balesi ile dans etmiştir.Rudolf Nureyev yıllarca AIDS hastalığı ile mücadele etmiştir. Hastalığının yol açtığı kalp yetmezliği sonucu ile 6 Ocak 1993 yılında Paris’te hayata gözlerini kapatmıştır.

• YAPITLAR (başlıca): Koreografi: La bayadere, 1963, müz. L.Minkus; Kuğu Gölü, 1964, müz. Çaykovski; Raymonda, 1964, müz. A.Glazunov; Paquita, 1965, müz. L.Minkus; Uyuyan Güzel, 1966, müz. Çaykovski; Fındıkkıran, 1967, müz. Çaykovski; Don Kişot, 1970, müz. L.Minkus. Dans Ettiği Baleler: Paradise Lost, 1967, müz. M.Constant, (“Kaybedilmiş Cennet”); Pelleas et Melisan-de, 1969, müz. Schoenberg; Marco Spada, 1981, müz. D.F.E.Auber. Film: An Evening with the Royal Ballet, 1963, (“Kraliyet Balesi İle Bir Akşam”); Romeo ve Juliet, 1966; Kuğu Gölü, 1966; Le jeune homme et la mort, 1966, (“Genç Adam ve Ölüm”); I am a Dancer, 1972:, (“Ben Bir Danşçıyım”); Don Ki§ot, 1972; Valentino, 1977. Kitap: Nureyev, 1962