Havayı, suyu ve toprağı kirletmeksizin, diğer hastalık ve zararlıların etkisinin en aza indirecek tarımsal tekniklerin geliştirilmesine her geçen gün duyulan ihtiyaç artmaktadır. Bu kapsamda geçtiğimiz günlerde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, çay üretiminde kimyasal gübre kullanımının yasaklanarak, organik gübre kullanımının zorunlu olacağı ifade edilmiştir. Buna göre, Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bulunan 830 bin dekar alanda yaklaşık 50 yıldır dekar başına 130 kilo kimyasal gübrenin yerine mikrobiyal organizmalar içeren gübrenin kullanımı yaygınlaştırılarak, çay üretim alanlarının organik havzaya dönüştürülmesinin amaçlandığı dile getirilmiştir.
Konuyla ilgili olarak açıklama yapan ÇAYKUR Genel Müdürü İmdat Sütlüoğlu, 4-5 yıldır organik gübre çeşitleri üzerinde uygulamaları deneyler yapıldığını, bu deneyler sonucunda en uygun organik gübrenin mikrobiyal gübre olduğunu tespit ettiklerini belirtmiştir. Sütlüoğlu açıklamasında, seçilen organik gübrenin sıvı olarak uygulanacağını, gübreden iyi sonuç alınabilmesi için iki kez uygulanmasını, bir dönüm çay bahçesi için 2-3 litre gübrenin 20 litre kadar suyla açılması gerektiğini söylemiştir.
ÇAYKUR tarafından belirli bölgelerde, sınırlı olarak yapılan organik çay üretiminde yaşanan verim kaybı üreticileri organik gübreye geçiş konusunda endişelendirmektedir.
Bu bağlamda;
1. Çay üretiminde organik gübreye geçilmesi konusunda planlama yapılmış mıdır? Buna göre bu plan ne şekilde hayata geçirilecektir? Kaç yıl içerisinde kimyasal gübre yerine organik gübre kullanımına geçilmesi öngörülmektedir?
2. Bölgeye ve çay üretimine en uygun gübrenin bulunması konusunda yapılan araştırmalar yeterli midir? Seçilen mikrobiyal gübre dışında diğer organik gübrelerin kullanımı, maliyeti yönünde en ekonomik ve çay üretimine en faydalı tercihin yapılabilmesi için gerekli kıyaslama yapılmış mıdır? Çay üretimi yapılan bölgelerin tümünde ve değişik rakımlarda uygulamalı deneyler gerçekleştirilmiş midir? Seçilen organik gübrenin uygulanması konusunda Doğu Karadeniz Bölgesi’nin engebeli yapısı dikkate
alınmış mıdır? Tüm bu çalışmalar yapılmışsa sonuçları ne olmuştur? Araştırmaların sonuçları kamuoyu ile paylaşılacak mıdır?
3. Organik gübre kullanımı tüm üreticiler için zorunlu tutulacak mıdır? Bu durumda Türkiye’de yeteri kadar mikrobiyal gübre üretimi var mıdır? Yoksa gübre ithalat yoluyla mı tedarik edilecektir?
4. Önerilen mikrobiyal gübre üretimi Türkiye’de kaç firma tarafından, nerede ve ne miktarda yapılmaktadır?
5. Organik gübre kullanımının zorunlu hale getirilmesi organik tarıma geçiş anlamına gelmekte midir? Gelmiyorsa çay üretiminde organik tarıma geçilmesi için herhangi bir çalışmanız var mıdır? Neler yapılmaktadır?
6. Organik gübre kullanılarak yapılan çay üretiminde ürün kaybı yaşandığı bilinmektedir. Organik gübre kullanarak çay üretimi yapan üreticilerin bu yönde önemli tespitleri bulunmaktadır. Aynı şekilde Ziraat Odalarının da konuyla ilgili çeşitli açıklamaları olmuştur. Bu tespit ve açıklamalar doğrultusunda tüm çay üretim alanlarında organik gübreye geçilmesi haline ürün kaybı yaşanacak mıdır? Organik gübre kullanımına geçildiğinde yaşanabilecek olası bir verim kaybı nasıl tespit edilecek? Yaşanan ürün kaybı üreticinin lehine nasıl telafi edilecektir? Bu konuda herhangi bir çalışma yapılmış mıdır? Yapılmışsa araştırmanın sonuçları nedir?
7. Kullanılacak olan organik gübrenin 2 kez uygulanmasının önerilmesi hem maliyet hem de emek açısından yük getirecektir. Bu konuda uygulama ne şekilde olacaktır? Üreticinin ortaya çıkabilecek ek maliyetleri karşılanacak mıdır?
8. Organik gübreye geçen üreticiler için taban fiyatı, organik çay üretim üretimi yapan üreticilere kilo başına verilen fiyat üzerinden mi belirlenecektir?