Tuncer ERGÜVEN

Tuncer ERGÜVEN

KİVİ HASADI ÖNCESİ NELER OLUYOR

Çay tarımında Mayıs ayı ne kadar önemli ise, Kivi üretiminde de Kasım ayı birinci yarısı aynıdır.
Çay kampanyası gelirken, kampanya açılmadan her kes Çay-Kur,özel sektör,üreticiler ve temsilcileri çay fiyatlarını yükseltebilmek için çaba harcarlar.
Bu çabalar doğaldır.
Kivi de ise, her yıl 10 Kasım gibi bir tarihte ilimizde resmi yetkililer,bazı üretici temsilcileri olduklarını söyleyenlerle gazetelerde ve TV ler de beyanatlar verirken fiyatlarda da belirlemeler yaparlar.Örneğin geçmiş yıllarda 1800-1900 TL/ton açıkladılar, ancak 1200 tl/Ton a zor sattık.
Bu düşük fiyat karşısında bir daha boylarını göremedik. Kamu oyuna yaydıkları söylemler İran çok ucuza kivi satıyor o sebepten alıcı yok gerekçesi ile düşük fiyat oluşumuna destek olunmuştur.
Şimdi sizlerle 2012 yılı kivi sempozyumun da verilen resmi rakamlar ve 2.11.2012 Cuma günü itibariyle İstanbul ve Ankara toptancı hal fiyatlarına bir bakalım.
 
02.11.2012 tarihi itibari ile 2.5 ve 3 Tl/kg ve 2.8 ve 3 tl/kg fiyatlar görmekteyiz.Ankara halinde Arjantin kivi si 6 TL/kg dan satılmaktadır.
( 10 kg lık kutularda 60 TL dır).
Bu rakamları aklımıza tutup yıllara göre ithal edilen miktarlara ve fiyatlara bakalım.
Ülkemize ,İran başta olmak üzere ,Arjantin,İtalya,Yunanistan ,hatta Fransa ve Yenizelanda dan ithalat yapıldığını görmekteyiz.
 
YILLAR        İTAHAL MİKTARI   ÖDENEN BİRİM KG/DOLAR      KG/TL
                                                              DOLAR
_______        ________________     __________     ____________       _______
2006                10 835 741 KG         3.767 395                    2.88             3.934
2007                  9 165 891   Kg         3.126.214                    2.94             3.407
2008                  6 536 891   Kg         1.935.691                    3.38             4.914
2009                10 709 072    Kg        3.295.874                    3.25             5.267
2010                 7 326 393                  2.537.246                    2.89             4.467
 
İşte ithalatçıların kendilerine maliyetleri TL ve USA dolar olarak fiyatları.
Şimdi geçmiş yılları hatırlayın ‘Irandan çok ucuza ve yüksek miktarda kivi geliyor,alıcılarımız fedakarlık yaparak 1000-1300 tl/ton aralığında kivi alabilmektedir .Oysa ,Şu anda Ankara halinde,halden- markete satış fiyatı 2.5-3 tl /kg olduğuna göre söylenenlere biraz kulak kabartalım. ‘ Bu sene ;İran dan çok mal geldi,fiyatlar 1000 tl /kg olursa iyi olur’ teranesi dolaştırılmaktadır.Bu fiyatın içinde haldeki toptancı ile ona mal veren deponun paylarını 1000-1250 tl/ton olduğunu düşünürsek ,Rize den Ankara ya bir kg için 20 kuruş ile 5 kuruş yanı ton başına 20 Tl ile 5 TL arasında nakliye fiyatında değişkenlik arz eder.
Bu durumda 60-80 gramlık kivinin asgari 1600 Ton/TL den ,80-100 gramlık A kalitenin 1800-2000 ton/TL dan satılması gerekir.
Yukarda ithal fiyatlarımıza dönelim.İthalatçı dan sonra,yukarıdaki rakamlara ithalatçı kazancını ilave edersek (asgari %15-20) hal deki fiyata ulaşırız.
Bu durumda rakamlar daha yükselecektir.
 
O halde neden ‘’ Bu yıl İran dan çok ucuz mal geldi, 1000 tl/Ton fiyat iyi fiyattır’’ havası etrafa yayılıyor.Kimler yayıyor.Burada alıcılarla satıcı üretici arasında fikren ve fiilen etkileyici aktörler kimlerdir?Üreticilerimizin düşünmesi gerekir. Üreticinin yanında gerçek manada bir kanuni veya temsilen görevini yapan kimdir? Kimin bu görevi organize  etmesi gerekmektedir?
Yapılması gereken şudur.
Üreticiler spekülatörlerle iş birliği yapanlara pirim vermemelidir.Ve 1600 -1800-2000 Tl/ton fiyatın altına kivi satmamalıdır.Direnmelidir.Son 5 yıldır 4.cü sürgün çayını satamayan ,ancak hakkını aramayan üretici STK lara ve siyasilere,yetkisi olmadan konuşan yetkililere değil kendine güvenmelidir.
Önceki ve Sonraki Yazılar